انواع گیج فشار | نمایش دقیق فشار در سیستم‌های صنعتی

گیج فشار (Pressure Gauge) یکی از پرکاربردترین تجهیزات ابزار دقیق برای اندازه‌گیری و نمایش فشار سیالات (مایعات و گازها) به‌صورت محلی (آنالوگ یا دیجیتال) است. این ابزار بدون نیاز به برق، در محل نصب شده و فشار سیال را به صورت عددی و در واحدهایی مثل Bar، psi، kPa یا mPa نشان می‌دهد.

گیج‌های فشار نقش مهمی در کنترل، پایش و ایمنی سیستم‌ها دارند و در طیف وسیعی از صنایع از جمله نفت و گاز، آب و فاضلاب، داروسازی، پتروشیمی، نیروگاهی، تأسیسات، غذایی و ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

انواع گیج فشار بر اساس عملکرد

1. گیج فشار آنالوگ (Bourdon Tube Pressure Gauge)

• رایج‌ترین نوع گیج فشار

• بدون نیاز به برق، با مکانیزم خم شدن لوله بوردون در اثر فشار کار می‌کند

• دارای صفحه مدرج با عقربه

• مناسب برای اکثر مصارف صنعتی و عمومی

2. گیج فشار دیجیتال (Digital Pressure Gauge)

• نمایشگر دیجیتال با دقت بالا

• دارای قابلیت‌های اضافی مثل ثبت داده، نمایش حد بالا/پایین، باتری داخلی یا تغذیه خارجی

• مناسب برای آزمایشگاه‌ها، صنایع دقیق، کالیبراسیون و کاربردهای حساس

انواع گیج فشار بر اساس نوع فشار

1. گیج فشار نسبی (Gauge Pressure)

• فشار را نسبت به فشار اتمسفر اندازه‌گیری می‌کند

• رایج‌ترین نوع گیج در بازار

2. گیج فشار مطلق (Absolute Pressure Gauge)

• فشار را نسبت به خلأ کامل اندازه‌گیری می‌کند

• کاربرد در صنایع دارویی، خلأ، و تحقیقاتی

3. گیج فشار تفاضلی (Differential Pressure Gauge)

• اختلاف فشار بین دو نقطه را نمایش می‌دهد

• مناسب برای مانیتورینگ فیلترها، سیستم‌های HVAC، و مخازن بسته

انواع گیج فشار بر اساس کاربرد و ساختار

1. گیج فشار روغنی (Glycerin-filled Gauge)

• دارای محفظه پرشده با روغن گلیسیرین برای کاهش لرزش و شوک فشاری

• مناسب برای محیط‌های صنعتی و خشن مثل هیدرولیک و پنوماتیک

2. گیج فشار خشک (Dry Case Gauge)

• بدون روغن، ساده و اقتصادی

• مناسب برای محیط‌های تمیز و کم‌لرزش

3. گیج فشار ضد انفجار و صنعتی (Heavy-Duty / ATEX Certified)

• طراحی مقاوم در برابر ضربه، خوردگی و انفجار

• کاربرد در محیط‌های خطرناک مانند پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها

4. گیج فشار بهداشتی (Sanitary Pressure Gauge)

• طراحی شده با بدنه استنلس استیل

• مناسب برای صنایع غذایی و دارویی با قابلیت شستشو و استریلیزاسیون

ویژگی‌های قابل انتخاب در گیج‌های فشار

• محدوده اندازه‌گیری مختلف (از خلا تا صدها بار فشار)

• جنس بدنه: استیل ضد زنگ، برنج، آلومینیوم

• نوع اتصال: عمودی، افقی، از پشت یا از پایین

• قطر صفحه: 40، 63، 100، 160 میلی‌متر و بیشتر

• درجه حفاظت: IP65، IP67، ضد آب و گرد و غبار

کاربردهای گیج فشار

• کنترل فشار در پمپ‌ها، کمپرسورها و بویلرها

• سیستم‌های آبیاری، تهویه و گرمایشی

• صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهی

• خطوط تولید و ماشین‌آلات صنعتی

• مانیتورینگ سیستم‌های خلا و فشار بالا

• صنایع دارویی، غذایی، بهداشتی و بیمارستانی

برندهای معتبر تولیدکننده گیج فشار

• WIKA – آلمان، یکی از مطرح‌ترین برندهای جهانی در ابزار دقیق

• Ashcroft – آمریکا، با دقت و دوام بالا

• Baumer

• Winters

• Nuova Fima – ایتالیا

• Stiko

• Dwyer

• Keller

• Festo – برای سیستم‌های پنوماتیک

• SMC – ژاپن، در تجهیزات اتوماسیون

نکات مهم در انتخاب گیج فشار مناسب

• نوع فشار مورد نیاز (نسبی، مطلق، تفاضلی)

• بازه فشار کاری متناسب با فرآیند

• محیط کاری (دما، رطوبت، ارتعاش، خوردگی)

• جنس بدنه و نوع سیال (خورنده یا بی‌اثر)

• نیاز به مقاومت در برابر لرزش و ضربه (روغنی یا خشک بودن)

• موقعیت نصب و نحوه اتصال

تفاوت گیج فشار و ترانسمیتر فشار