انواع سوئیچ فشار | کنترل دقیق فشار در سیستم‌های صنعتی

سوئیچ فشار (Pressure Switch) یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های هیدرولیک، پنوماتیک و خطوط فرآیندی است که وظیفه دارد با رسیدن فشار به یک مقدار مشخص، عملکردی کنترلی مانند قطع یا وصل کردن مدار الکتریکی، فعال‌سازی آلارم یا راه‌اندازی یک عملگر را انجام دهد.

سوئیچ‌های فشار به عنوان یک تجهیز ایمنی و کنترلی در بسیاری از کاربردهای صنعتی و تاسیساتی به کار می‌روند و انتخاب نوع مناسب آن‌ها نقش مهمی در عملکرد صحیح سیستم دارد.

انواع سوئیچ فشار از نظر مکانیزم عملکرد

1. سوئیچ فشار مکانیکی (Mechanical Pressure Switch)

• عملکرد ساده و بدون نیاز به برق

• دارای دیافراگم یا پیستون که در اثر فشار جابجا شده و باعث فعال شدن کنتاکت می‌شود

• مناسب برای کاربردهای عمومی و محیط‌هایی که نیاز به عملکرد قابل اعتماد بدون تجهیزات الکترونیکی دارند

2. سوئیچ فشار الکترونیکی (Electronic / Digital Pressure Switch)

• دارای سنسور فشار داخلی با خروجی دیجیتال

• قابلیت تنظیم دقیق نقطه قطع و وصل (Setpoint)، هیسترزیس و نمایش فشار

• خروجی‌های متنوع مانند PNP/NPN، 4-20mA، Modbus، IO-Link

• مناسب برای اتوماسیون صنعتی، کنترل پیشرفته و مانیتورینگ سیستم‌ها

انواع سوئیچ فشار از نظر نوع فشار

1. سوئیچ فشار نسبی (Gauge Pressure Switch)

• فشار را نسبت به فشار محیط اندازه‌گیری کرده و نقطه عملکرد را تنظیم می‌کند

• رایج‌ترین نوع در صنایع مختلف

2. سوئیچ فشار مطلق (Absolute Pressure Switch)

• فشار را نسبت به خلا مطلق اندازه‌گیری می‌کند

• مناسب برای کاربردهای دقیق مانند صنایع دارویی یا خلأ

3. سوئیچ فشار تفاضلی (Differential Pressure Switch)

• اختلاف فشار بین دو نقطه را اندازه‌گیری می‌کند

• کاربرد در مانیتورینگ فیلترها، اندازه‌گیری سطح غیرمستقیم، کنترل جریان هوا

انواع سوئیچ فشار از نظر ساختار

1. سوئیچ فشار دیافراگمی (Diaphragm Type)

• دارای دیافراگم لاستیکی یا فلزی که با فشار تغییر شکل می‌دهد

• حساسیت بالا، مناسب برای فشارهای پایین

2. سوئیچ فشار پیستونی (Piston Type)

• مناسب برای فشارهای بالا، مقاوم در برابر ضربه و شوک فشاری

• کاربرد در صنایع سنگین مانند هیدرولیک و ماشین‌آلات

3. سوئیچ فشار کپسولی (Capsule Type)

• استفاده محدودتر، مخصوص فشارهای بسیار پایین یا خاص

قابلیت‌های مهم در سوئیچ‌های فشار

• قابلیت تنظیم نقطه عملکرد (Setpoint)

• هیسترزیس قابل تنظیم برای جلوگیری از قطع و وصل مکرر

• خروجی الکتریکی NO یا NC (یا هر دو)

• نمایشگر دیجیتال (در مدل‌های الکترونیکی)

• استانداردهای حفاظتی (IP65، IP67، ضد انفجار ATEX)

کاربردهای سوئیچ فشار

• پمپ‌ها و کمپرسورها (جلوگیری از افزایش بیش از حد فشار)

• سیستم‌های ایمنی هیدرولیک و پنوماتیک

• کنترل فشار در دیگ‌های بخار، مخازن تحت فشار

• خطوط تولید و فرآیندهای صنعتی

• سیستم‌های تهویه مطبوع و HVAC

• صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و آب و فاضلاب

برندهای معتبر تولیدکننده سوئیچ فشار

• Danfoss – دانمارک، بسیار پرکاربرد در صنعت تبرید و اتوماسیون

• WIKA – آلمان، تولیدکننده سوئیچ‌های فشار صنعتی و دقیق

• Ashcroft – آمریکا، مقاوم در برابر شرایط سخت

• Honeywell

• Saginomiya

• Keller

• Huba Control – سوئیس، متخصص در سنسورها و سوئیچ‌های دقیق

• Barksdale

• Hydac

• Schneider Electric

تفاوت سوئیچ فشار و ترانسمیتر فشار

نکات مهم در انتخاب سوئیچ فشار مناسب

• نوع فشار (نسبی، مطلق، تفاضلی)

• محدوده فشار کاری

• نوع سیال (مایع، گاز، خورنده یا بی‌اثر)

• نیاز به ضد انفجار یا درجه حفاظت IP

• ولتاژ و نوع خروجی مورد نیاز (NO/NC، دیجیتال)

• شرایط محیطی (دما، لرزش، رطوبت)